Uchwała Nr XXXIX/356/2021 - ws. odmowy wygaśnięcia mandatu radnego

UCHWAŁA NR XXXIX/356/2021   
RADY MIEJSKIEJ W MYŚLIBORZU
z dnia  9 grudnia 2021 roku

w sprawie odmowy wygaśnięcia mandatu radnego

Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz. U. z  2021 r. poz. 1372 z późn. zm.) oraz art. 383 § 1 pkt 5, § 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. roku – Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2020 r., Nr 1319) Rada Miejska w Myśliborzu uchwala, co następuje:

§ 1. Odmawia się wygaszenia mandatu Radnego Rady Miejskiej w Myśliborzu Pana Piotra Rampały w związku z brakiem podstaw do stwierdzenia złamania przez Radnego zakazu łączenia mandatu z wykonywaniem określonych w odrębnych przepisach funkcji i działalności, w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia gminy, o którym mowa w art. 24f Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.

§ 2. Uzasadnienie powyższej decyzji stanowi załącznik do powyższej uchwały.

§ 3. Wykonanie  uchwały powierza się Przewodniczącemu Rady Miejskiej w Myśliborzu.

§ 4. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia .                                                                     

Przewodniczący Rady Miejskiej 
/-/ Marek Antczak

Uzasadnienie

Rada Miejska w Myśliborzu otrzymała, za pośrednictwem jej Przewodniczącego Pana Marka Antczaka, pismo Wojewody Zachodniopomorskiego (sygn. P-1.4130.307.2021.KN z dnia 18 listopada 2021 r.) zawierające informację, że  w dniu 29 października 2021r. do  Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie wpłynęło pisemne zawiadomienie o możliwości naruszenia przez radnego Rady Miejskiej w Myśliborzu, Pana Piotra Rampałę  zakazów wynikających z przepisów powszechnie obowiązującego prawa. 

Z treści zawiadomienia wynika, iż radny Pan Piotr Rampała pełni funkcje dyrektora Specjalnego Ośrodka Szkolno – Wychowawczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Myśliborzu, które na podstawie umowy użyczenia korzysta z nieruchomości stanowiącej własność Gminy Myślibórz.  
W związku z tym Wojewoda Zachodniopomorski zwrócił się do Rady Miejskiej w Myśliborzu z prośbą o dokonanie oceny stanu faktycznego związanego z w/opisaną sytuacją zawodową radnego Pana Piotra Rampały w kontekście  przesłanek z art. 24f ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, zakazującego radnymi prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której radny uzyskał mandat, a także zarządzania taką działalnością lub bycia przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności, co w przypadku ich zaistnienia skutkowałoby wygaśnięciem mandatu radnego i koniecznością podjęcia w tej sprawie stosownej uchwały.

Dokonując oceny stanu faktycznego przedmiotowej sprawy i poddając go prawnej ocenie uwzględniono:
- pisemne wyjaśnienia radnego Pana Piotra Rampały z dnia 29 listopada 2021r.,
- Statut Specjalnego Ośrodka Szkolno - Wychowawczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Myśliborzu,
- umowę  użyczenia nieruchomości z dnia 22 maja 2021 r. nr 1/2021/GN, 
- opinie Komisji Rady Miejskiej w Myśliborzu w sprawie użyczenia nieruchomości na rzecz Towarzystwa Przyjaciół Dzieci,    
- dane z Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej w zakresie braku rejestracji działalności gospodarczej przez radnego Pana Piotra Rampałę, 
- oświadczenie majątkowe za rok 2019 i 2020 rok radnego Pana Piotra Rampały,

W świetle powyższego ustalono, co następuje:

Radny Pan Piotr Rampała zatrudniony jest w Ośrodku Towarzystwa Przyjaciół Dzieci Zachodniopomorskiego Oddziału Regionalnego w Szczecinie przy Al. Papieża Jana Pawła II 42/U9 Oddział w Myśliborzu na stanowisku dyrektora. Statut Specjalnego Ośrodka Szkolno - Wychowawczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Myśliborzu wskazuje, że jest on placówką działającą na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. 2004 r., nr 256, poz. 2572 ze zm.), wpisaną do Rejestru Placówek Oświatowo Wychowawczych Starosty Myśliborskiego. Ośrodek jest placówką dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym. Zadania dyrektora Ośrodka określone są szczegółowo w rozdziale IV  § 2 (str.17) Statutu. Brak jest tam zapisów w zakresie upoważnienia dyrektora do prowadzenia działalności gospodarczej. 

Pan Radny Piotr Rampała nie prowadzi działalności gospodarczej, w szczególności nie figuruje w Centralnej Ewidencji i informacji o Działalności Gospodarczej. Towarzystwo Przyjaciół Dzieci w oparciu o Specjalny Ośrodek Szkolno Wychowawczy w Myśliborzu prowadzi wyłącznie działalność opiekuńczo – wychowawczą.

Nieruchomość Gminy Myślibórz położona jest przy  ulicy Pileckiego 27. Jest to nieruchomość zabudowana na dz. nr 74 obręb. 2 o powierzchni 0,2244 ha. Tytułem prawnym do korzystania przez TPD z nieruchomości jest umowa użyczenia nr 1/2021/GN z dnia 22 maja 2021 roku. Umowę  w imieniu TPD podpisali: Prezes Zarządu Zygmunt Pyszkowski oraz Skarbnik Zarządu Dorota Malińska. Jej zawarcie przez Burmistrza Myśliborza poprzedzało pozytywne zaopiniowanie tej formy korzystania przez TPD z nieruchomości przez wszystkie komisje Rady Miejskiej w Myśliborzu. Żaden z radnych na etapie opiniowania sprawy nie wniósł  uwag, zastrzeżeń lub wniosków dotyczących niedopuszczalności zawarcia powyższej umowy z uwagi na naruszenie przez radnego cytowanych w uchwale przepisów. Jest to przy tym kolejna umowa zawarta przez Gminę Myślibórz z TPD. Poprzednia była zawarta w dniu 21 maja 2001 roku na okres 20 lat, a radny Pan Piotr Rampała sprawował funkcję dyrektora także w trakcie obowiązywania poprzedniej umowy. 

Według art. 24f ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której radny uzyskał mandat, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności. W świetle tej regulacji wygaśnięcie mandatu radnego następuje w razie łącznego spełnienia dwóch warunków, tj. prowadzenia przez radnego działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami oraz wykorzystania mienia komunalnego gminy przy prowadzeniu takiej działalności.

Przytoczony przepis ustawy o samorządzie gminnym ma charakter antykorupcyjny. Stosownie do tej regulacji osoba uczestnicząca w podejmowaniu istotnych rozstrzygnięć dotyczących gminnej wspólnoty samorządowej nie powinna prowadzić działalności gospodarczej ani zarządzać taką działalnością z wykorzystaniem mienia komunalnego, jak również być przedstawicielem czy pełnomocnikiem takiego podmiotu. Radny jest osobą zaufania publicznego. Może sprawować swój mandat prawidłowo, gdy z mandatu nie czerpie, ani nie ma możliwości czerpania korzyści majątkowych czy innych korzyści osobistych. Wykorzystywanie mienia komunalnego gminy na uprzywilejowanych zasadach w prowadzonej działalności mogłoby podważyć zaufanie wyborców do radnego. W demokracji przedstawicielskiej zaufanie to jest założeniem i warunkiem sine qua non ustroju społecznego (uchwała Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 czerwca 1993 r., OTK 1993/2/44, która nie straciła swej aktualności w omawianej kwestii również pod rządem Konstytucji 1997 r.).

Aktualne orzecznictwo wskazuje jednak, że nie można przyjmować, że każde korzystanie przez radnego z mienia komunalnego stanowi naruszenie zakazu wynikającego z art. 24f ust. 1, a przepis ten nie powinien być interpretowany rozszerzająco. 

Niedopuszczalna jest taka wykładnia art. 24f ust. 1 Ustawy o samorządzie gminnym, w wyniku której automatycznie domniemywa się, że jakiekolwiek korzystanie przez radnego z mienia komunalnego stanowi jego wykorzystanie w rozumieniu powyższego przepisu, pociągające za sobą skutek w postaci wygaśnięcia mandatu radnego, co oznacza, że przepisy normujące wygaszenie mandatu radnego nie mają charakteru bezwzględnego. Taka argumentacja jest przytoczona w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 listopada 2014 r., II OSK 2397/14, w którym wskazano, że „Nie można automatycznie przyjmować, że jakiekolwiek korzystanie przez radnego z mienia komunalnego stanowi wykorzystanie mienia komunalnego w rozumieniu art. 24f ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym powodujące skutek w postaci wygaśnięcia mandatu radnego”.

Nie bez znaczenia przy rozpatrywaniu powyższej kwestii jest przytoczenie pojęcia „działalności gospodarczej”. Za taką uważa się zarobkową działalność wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Nadto działalność gospodarcza powinna charakteryzować się następującymi cechami:
a) zawodowy charakter działalności,
b) podporządkowanie się zasadom racjonalnego gospodarowania (regułom opłacalności i zysku).
c) powtarzalności działań,
d) uczestnictwa w obrocie gospodarczym.

O zorganizowaniu działalności gospodarczej świadczy spełnienie podstawowych wymogów, jakie ciążą na przedsiębiorcy, do których zaliczyć można „wpis do właściwego rejestru”. Pod tym pojęciem należy rozumieć wpis konstytuujący osobę prawną oraz wpis do rejestru przedsiębiorców. 

Reasumując stwierdzić należy, iż radny Pan Piotr Rampała nie prowadzi ani na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami działalności gospodarczej. 

Nie jest również działalnością gospodarcza prowadzenie Ośrodka Szkolno – Wychowawczy w Myśliborzu, który jako placówka oświatowa zajmuje się wyłącznie działalnością opiekuńczo – wychowawcza – w myśl art. 170 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016r. Prawo oświatowe.

Mając powyższe na uwadze, Rada Miejska w Myśliborzu stwierdza, iż w przypadku radnego Pana Piotra Rampały brak jest podstaw do stwierdzenia, że doszło do naruszenia art. art. 24f ustawy o samorządzie gminnym, a tym samym zastosowania sankcji w postaci wygaszenia mandatu radnego.  

Przewodniczący Rady Miejskiej
/-/ Marek Antczak